Dagprogramma
Om 9:00 uur zijn de vrijwilligers alweer bij het gebouw van het NIOZ bij de veerhaven van Texel. De standhouders van de Zeezoogdiermarkt zijn vervolgens de eersten die binnenkomen om hun tafels en stands in te richten en worden naar hun plaats gewezen door Ronald en Fadia. De andere vrijwilligers leggen de toegangsbewijzen en -bandjes klaar om de deelnemers te registreren voor de activiteiten waarvoor ze zich hebben opgegeven. Bij de registratie krijgen ze ook een programmaboekje en een goedgevulde goodybag. 
De deelnemers stromen binnen, na de aankomst van de boot van half 10. Mensen die op vrijdagavond al in StayOkay waren en zich aangemeld hadden, hebben al een polsbandje en kunnen snel langs de tafel voor hun goodybag. Zij kwamen ook wat vroeger binnen lopen, want ze waren toch al op het eiland.
Koffie en thee staat klaar en kan zelf worden gepakt.

• 

• 

• 

Het lezingenprogramma start om 10:30u in de ruime collegezaal van het NIOZ. Henk van der Veer (hoofd van de afdeling Kustsystemen, NIOZ) verwelkomt iedereen met een korte introductie en een filmpje over het instituut. De dagvoorzitter vandaag is Geert Hoogerduijn (Ministerie van LNV), maar ook strandingscoördinator bij strandingen van grote walvisachtigen. Na de ervaring van vorig jaar is besloten om alle lezingen in het Engels te houden, zodat het voor alle buitenlandse deelnemers en sprekers ook te volgen is. De zaal is goed vol en er worden in totaal over de hele dag zeker 150 bezoekers geteld. 

Het ochtendprogramma wordt afgetrapt door Anne-Marie Svoboda (Ministerie van LNV), die vertelt over natuurbeleid op het ministerie op het gebied van zeezoogdieren waar zij zich mee bezig houdt. Internationaal zijn dat onder andere samenwerkingsverbanden in het kader van diverse verdragen (zoals ASCOBANS, OSPAR, IWC) en nationaal zijn dat bijvoorbeeld het Protocol stranding levende grote walvisachtigen en deherziening van het Bruinvisbeschermingsplan in Nederland.

De Duitse onderzoeker Anja Reckendorf van het Instituut ITAW in Büsum (Duitsland) spreekt over vervuiling op zee, het ‘mariene afval’ en de bedreigingen hiervan voor zeezoogdieren. In totaal stroomt 94% van de vervuiling via rivieren de zee in en vooral plastic is een probleem. Zeezoogdieren kunnen er in verstrikt raken, maar plastic kan ook degraderen tot kleine deeltjes en op deze manier in de voedselketen terecht komen. Tijdens een groot onderzoek van haar instituut werden grotere deeltjes die ingeslikt waren, in geringe mate aangetroffen in aangespoelde zeehonden en bruinvissen, en in maar liefst 40% van de gestrande potvissen. 

Fleur Visser is helaas verhinderd en wordt vervangen door haar promotiestudente Annebelle Kok van de Universiteit Leiden. Zij vertelt over het effect van geluid op zeezoogdieren en hoe dit gedrag van deze dieren verstoort. Onderwaterlawaai veroorzaakt strandingen van walvisachtigen, maar ook subtielere verstoring kan optreden doordat zeezoogdieren moeilijker communiceren en hun prooi lastiger detecteren. Prooidieren kunnen overigens ook verstoord raken door onderwatergeluid. Met behulp van zenders en waarnemingen wordt het gedrag van Risso’s dolfijnen en gewone vinvissen bestudeerd en Annebelle laat animaties zijn hoe dieren zich onder water bewegen.

Voor de lunch is er een buffet met diverse luxe belegde broodjes en fruit verzorgd door StayOkay, en diverse drankjes naar keuze. Voor de vegans in de groep is er een speciale salade gemaakt. Toch waren enkele vegans voor vandaag dan maar vega, want dan konden ze iets meer eten J.
De lunchpauze duurt anderhalf uur zodat iedereen de zeezoogdiermarkt en posters kan bezoeken. De pauze is natuurlijk ook een mooi moment om oude bekenden tegen te komen en bij te praten, waardoor je op veel plekken groepjes mensen gezellig ziet praten. Het is ook de kans om nieuwe mensen te ontmoeten.

• 

• 

Na de lunch spreekt Eleonora Panella van IFAW-Brussel over scheepsaanvaringen met walvissen in de Straat van Gibraltar. Dit is een zeer druk bevaren gedeelte van de Middellandse zee en vrachtschepen en vooral veerboten zijn een gevaar voor grote walvissen. IFAW beveelt daarom ook een gereduceerde vaarsnelheid aan, ook om het onderwatergeluid te verminderen. 

Vervolgens spreekt Meike Scheidat (Wageningen University Research – IJmuiden) over internationale beleid op het gebied van zeezoogdieren. Meike vertegenwoordigt Nederland in het Internationale walvisverdrag. Het IWC is opgericht als een commissie om de walvisvaart te reguleren, maar Meike is een voorstander dat het zich meer gaat richten op bescherming en ook zeker van kleine walvisachtigen (dolfijnen). Nu Japan uit de IWC is gestapt is de toekomst onduidelijk en Meike schetst twee mogelijke scenario’s. Enerzijds kan het negatief uitpakken omdat andere landen ook uit de IWC stappen en commerciële walvisjacht hervatten. Anderzijds kan het zijn dat IWC minder gehinderd wordt, grote gebied worden beschermd op zee, en IWC zich omvormt tot een beschermingsorganisatie. 

• 

• 

Nathalie Houtman (WWF- Zeist) besluit de middagsessie met een toelichting met welke projecten het Wereldnatuurfonds betrokken is op het gebied van zeezoogdieren. Zij kondigt de nieuwe campagne van het WWF Arctic noise aan en roept alle aanwezigen de petitie te ondertekenen. De petitie is speciaal voor de Zeezoogdierdagen eerder online gekomen, dus er kan direct ondertekend worden.

Tijdens de theepauze is er volop tijd om weer bij te praten, de benen te strekken en om de Zeezoogdiermarkt te bezoeken. Naast de koffie en de thee kunnen de deelnemers een heerlijke koek nemen, of nog een broodje dat over was van de lunch. Het is lekker druk op de Zeezoogdiermarkt zonder dat mensen moeten dringen.

• 

• 

• 

De laatste twee lezingen van de dag worden gegeven door sprekers van het NIOZ. Geerts Aarts (Wageningen Marine Research / NIOZ) bespreekt welk effect onderwatergeluid in Noordzee kan hebben op grijze zeehonden. Doordat er een aantal zeehonden met een zender waren uitgerust was hij in staat deze te volgen. Hij laat zien hoe zeehonden op verschillende afstanden van windmolenparken, op het moment dat er hei-activiteiten plaatsvonden,  hun zwem- en duikgedrag veranderden.

De laatste spreker van de dag was Kees Camphuysen (NIOZ) die laat zien hoe het onderzoek aan zeezoogdieren is veranderd over de tijd. De voortschrijdende technologie in biologische onderzoek biedt allerlei nieuwe mogelijkheden. Het wordt steeds makkelijker om diverse parameters in het mariene milieu te meten, maar deze kennis leidt echter niet altijd tot beter begrip in de werkelijke ecologische processen. Daarom is het goed om alle soorten en hun samenhang in zee te bestuderen en niet te beperken tot één soort.

Namens de Werkgroep Zeezoogdieren vertelt Inge Hagens kort wat de werkgroep afgelopen jaar gedaan heeft op het gebied van bescherming en waar het de komende tijd aan kan bijdragen. Dagvoorzitter Geert Hoogerduijn rondt het dagprogramma af met een korte samenvatting en bedankt de sprekers en de vrijwilligers, waarbij de sprekers een presentje met Texelse producten krijgen van de vrijwilligers. 
Iedereen heeft nog heel even tijd om de laatste zaken te bespreken met elkaar, of om nog net even die ene stand te bezoeken, maar daarna breken de standhouders hun stand af, wordt alles opgeruimd door een aantal vrijwilligers en gaat iedereen of naar huis (eventueel met een broodje voor onderweg, want weggooien is zonde), of naar het avondprogramma (waar eerst gegeten zal worden).  

• 

Uitgebreidere samenvattingen van de lezingen in het Engels, staan hier.

Avondprogramma
Om half 6 staan buiten het gebouw een Amerikaanse schoolbus en een andere bus klaar om deelnemers die aan het avondprogramma deelnemen naar Ecomare te vervoeren. Zij worden vergezeld door een aantal van onze vrijwilligers om alles goed te laten verlopen. Ook staan er weer vrijwilligers klaar bij de ingang van Ecomare om iedereen met een paars polsbandje te verwelkomen en twee gratis consumptie bonnen per persoon uit te delen (met dank aan Ecomare).

Allereerst is er de mogelijkheid om de prachtige nieuwe walviszaal van Ecomare te bezoeken met skeletten van diverse walvissen. In de kantine naast de walviszaal wordt het eten klaargezet, een buffet met diverse soorten stamppotten. Uiteraard kan hier ook de dorst worden gelest en dat wordt ook in ruime mate gedaan. De twee gratis consumptiebonnen die bij de ingang werden uitgedeeld helpen daar bij. 

• 

• 

• 

Om circa 19:15 uur kondigt Jeroen Hoekendijk van de Werkgroep Zeezoogdieren het eerste praatje aan van Arthur Oosterbaan, conservator van Ecomare. Arthur vertelt hoe hij met een groep vrijwilligers deze bijzondere collectie van Adrie en Ineke Vonk met 5500 walvisbotten in kaart heeft gebracht en beschreven. Wat hij allemaal aantrof in de collectie en wat een schat aan informatie dit opgeleverd heeft, maakt hij duidelijk in dit geanimeerde praatje.

• 

• 

Op zondag zullen veel deelnemers deze collectie gaan bezoeken. Diezelfde zondagochtend is er bij Vroege Vogels een item over de collectie Vonk, met Arthur en Adrie. Luister naar het radiofragment.

Vervolgens vertelt de Engelse documentairemaker en fotograaf Andrew Sutton over zijn fascinatie voor zeezoogdieren. Hij laat zijn favoriete foto’s zien en waarom deze voor hem belangrijk zijn. Ook laat hij zijn korte documentaire Grindahvalur zien die inzicht geeft hoe inwoners van Faeröer eilanden zelf denken over de griendenjacht.

Als afsluiting van deze lange dag komt de Engelse schrijver Philip Hoare met een lyrisch verhaal over walvissen, oceanen en mensen, dat maar moeilijk na te vertellen is. Als een moderne walvisvaarder gaat Philip walvissen achterna op verschillende plaatsen op de wereld, zwemmend, vanuit een boot, op jacht naar nieuwe ervaringen en nieuwe verhalen. Als voorbeeld laat hij een korte film zien waar hij samen met Andrew Sutton in Sri Lanka zwemt tussen de walvissen, dat maar net goed afloopt. 

Zondagochtend om 11 uur in Cinema Texel wordt de film The hunt for Moby Dick vertoond over zijn persoonlijke zoektocht naar de essentie van het klassieke boek van Herman Melville. Philip Hoare is hierbij zelf aanwezig en na afloop licht hij de film toe en beantwoordt hij vragen van de bezoekers.

Om 22:30 uur staat de bus weer klaar om om iedereen terug te brengen naar Den Burg en/of het NIOZ. In de bar van de StayOkay en op andere locaties in Den Burg wordt door diverse mensen de dag op aangename wijze voortgezet. Hierbij wordt er nog flink nagepraat over alle lezingen van vandaag, maar er zijn natuurlijk ook heel andere onderwerpen te beluisteren.

De werkgroep komt ook nog bij elkaar aan de grote tafel bij StayOkay om de dag door te nemen en vooral ook om de zondag voor te bespreken, want dan zijn er zoveel activiteiten verdeeld over het eiland, dat we dat wel even goed moeten doornemen. Met een biertje, wijntje of een frisje is dat goed te doen. De deelnemers geven ons ook nog af en toe een compliment, wat ons goed doet. Het was een lange dag vandaag, maar het ging wel allemaal heel goed, en we gaan met veel vertrouwen de laatste dag tegemoet.